همه چیز درباره آموزش پرورش گوساله از تولد تا شیرگیری و( ۱ تا ۲ سالگی)

پرورش گوساله از تولد تا شیرگیری

پرورش گوساله: گوساله ها بعد از تولد به مدت 10 روز در باکس های انفرادی در آغوز خانه نگهداری می شوند وتا دو سه روز اول به آنها روزی سه وعده آغوز داده می شود به همراه یک سطل آب که بعد از دادن هر وعده شیر به آنها داده میشود و یک سطل کنسانتره که از همان ابتدای تولد در اختیار گوساله قرار دارد تا به خوردن آن عادت کند. برای شیر دهی به گوساله های تازه متولد شده بعد از دادن آغوز از شیر های ورم پستانی که استریل شده و بار میکروبی آن پایین آمده استفاده می کنند.

برای گوساله های تازه متولد شده که شیر نمی خورند باید دست را شست و انگشت خود را در دهان گوساله قرار داد تا آن را بمکد وقتی گوساله شروع به مکیدن کرد دست خود را داخل سطل شیر میکنیم تا گوساله همراه با مکیدن دست ما شیر را هم ببلعد اگر به این طریق گوساله شیر نخورد از سر پستانک استفاده کرده به این صورت که سر پستانک را داخل دهان گوساله کرده تا آن را بمکد وسپس سر گوساله را به سمت سطل شیر راهنمایی کرده تا گوساله همراه با مکیدن سر پستانک از طریق سوراخ هایی که در سر پستانک وجود دارد شیر را بخورد اگر به این صورت هم نتوانستیم به گوساله شیر دهیم از شلنگ برای خوراندن شیر استفاده می کنیم به این صورت که شلنگ را داخل دهان گوساله کرده و شیر را که در مخزنی مدرج است به گوساله می خورانیم. در آغوز خانه برای گوساله هایی که ضعیف هستند به همراه آب آنها یک قاشق مولتی ویتامین اضافه می کنند. گوساله ها با توجه به جسه در 10 روزگی به باکس های انفرادی دیگری در گوساله دانی منتقل میشوند که در آنجا روزی دو وعده شیر به همراه آب و کنسانتره به آنها داده میشود. بستر گوساله ها در باگس های انفرادی گوساله دانی در ابتدای ورود کاه است که پس از یک ماه آن را با تشک های مخصوص عوض می کنند.

گوساله ها در دو ماهگی باز هم نسبت به جسه شاخ سوزی می شوند که مراحل آن به صورت زیر است:

ابتدا گوساله مهار می شود به این صورت که گوش راست گوساله را از پهلو با دست راست گرفته و با دست چپ دهان گوساله را طوری که چهار انگشت وشصت داخل دهان گوساله باشد بعد از آن سر گوساله را به سمت بالا و راست می چرخانیم تا گوساله به پهلو به زمین بیفتد بعد از آن سر گوساله را به سمت بالا آورده و روی سینه اش قرار می دهیم بعد از آن فردی دیگر پاهای گوساله را به صورت ضربدری روی هم قرار داده و آنها را با طناب محکم میبندد. بعد از آن برای گوساله های نر با استفاده از چاقو سر شاخ اضافه را می برند و با میله ای آهنی که سر آن شبیه پیچ بوده و پهن است و قبلا” توسط شعله داغ شده است روی جای شاخ گذاشته و فشار می دهیم و برای چند ثانیه نگه می داریم تا بسوزد بعد از آن از اسپری اکسی تتراسایکلین برای ضد عفونی و جلوگیری از خونریزی استفاده می کنیم.

برای گوساله های ماده مراحل مهار کردن به همان صورت بوده و تفاوت در این است که شاخ اضافه با چاقو بریده نمی شود چون با استفاده از میله ای توخالی که روی شعله داغ شده است دور شاخ را سوزانده و شاخ اضافی را می کنند و سپس با میله ای سر پهن که که شبیه پیچ بود جای شاخ را می سوزانند و با استفاده از اسپری اکسی تتراسایکلین آن را ضد عفونی می کنند.

بعد از چند ساعت پس از شاخ سوزی ممکن است شاخ بعضی از گوساله ها خون باز کند به همین خاطر لوازم شاخ سوزی تا یک روز بعد در گوساله دانی باقی می ماند تا در صورت لزوم مراحل شاخ سوزی تکرار شود. به این دلیل برای گاوهای نر از لوله استفاده نمی کنند چون گاوهای نر در وزن 400 کیلو گرمی کشتار می شوند ولی گاوهای ماده تا چندین سال برای شیردهی در گاوداری باقی می مانند. برای پرورش گوساله ها بعد از 3-2 ماهگی بسته به جسه به بهاربند منتقل می شوند و در آنجا یک وعده شیر به همراه کنسانتره و یونجه به آنها داده می شود و پس از گذشت حدود یک ماه به بهاربند دیگری که در آن جنس نر از جنس ماده جداست منتقل می شوند. در ضمن گوساله ها در 2 ماهگی با هوویه شاخ سوزی می شوند.

آغوز خانه

این ساختمان چسبیده به محل زایشگاه بوده و گوساله های یک تا ده روزه را در این مکان نگهداری می کنند این محلی بسیار مناسب از جهت نگهداری گوساله میباشد چراکه شرایط بسیار کنترل شده بوده گرما و سرمای محیط به داخل آن نفوذ نمی کند و گوساله تحت نظر دکتر پرورش میابد پس از گذشت ده روز از تولد و شرایط جسمانی گوساله آن را به گوساله دانی منتقل می کنیم .

گوساله تا 70 روزگی در باکس انفرادی قرار دارد و گوساله های نر تا 70 روزگی و گوساله های ماده تا 90 روزگی شیر می خورند و پس از آن شیر گیری می شوند و در خوراک آنها یونجه اضافه می کنند در بهار بندهای دسته جمعی نگهداری می شوند. گوساله های نر و ماده در این مرکز به علت کمبود جا در 7 تا 8 ماهگی از هم جدا می شوند.

آغوز

پرورش گوساله: اولین شیر تولیدی بعد از زایمان را آغوز گویند که ترکیب بسیار متفاوتی با شیر معمولی دارد. بیشترین اختلاف، در درصد بالای پروتئین آغوز است. بخش اعظم افزایش پروتئین آغوز به حضور گلوبولین ها به خصوص ایمونوگلوبولین ها نسبت داده می شود، که حاوی پادتن ها می باشند. دستگاه گوارش پادتن ها را طی 24 ساعت اول زندگی گوساله جذب می کند و یک مصونیت غیرفعال را از گاو به گوساله انتقال می دهد. درصد های خاکستر و چربی آغوز تا اندازه ای از شیر طبیعی بیشتر است. این اختلاف باعث می شود که کل مواد جامد ممکن است ناشی از این حقیقت باشد که گوساله تازه متولد شده نیاز به یک منبع قوی انرژی دارد و طبیعت از این طریق نیاز وی را برطرف نموده است. میزان ویتامین A در آغوز حدود 10 برابر شیر معمولی است. ذخیره ویتامین A در گوساله جوان در هنگام تولد خیلی کم است و مصرف آغوز راهی برای افزایش سریع میزان این ویتامین است. ویتامین A به جهت نقش آن در مهار بیماری های عفونی از اهمیت بالایی برخوردار می باشد.

ویتامینهای ضروری

تکامل و رشد شکمبه گوساله به زودی توانایی هضم مواد غذایی پیچیده و مختلف را برای دام ایجاد خواهد کرد. گوساله برای رشد به ویتامین های ضروری محلول در آب مانند ویتامینB وB₁₂ ، اسید فولیک، اسید پانتوتنیک، بیوتین، کولین، ریبوفلاوین، نیاسین و پیرودکسین B6 به شدت نیاز دارد.

ویتامین های حیاتی و مورد نیاز گوساله در آغوز مادر و شیر جایگزین استاندارد به میزان کافی وجود دارد. ویتامین های محلول در چربی A ، D و E نیز از دیگر ویتامین های ضروری برای سلامت و رشد گوساله در دو هفته پس از تولد است اما آغوز مادر حاوی میزان کافی از این ویتامین های محلول در چربی نمی باشد. برای تامین ویتامین های مورد نیاز گوساله به اندازه کافی آغوز تخمیر شده و شیرهای جایگزین که دارای مقدار بیشتری از این ویتامین های ضروری هستند به آن ها خورانده شود زیرا این مواد جایگزین دارای میزان زیادی از ویتامین های A، B و E لازم برای رشد گوساله ها می باشد.

آب

یکی دیگر از حیاتی ترین مواد تغذیه ای برای پرورش گوساله آب می باشد. آب نقش بسیار مهمی در سوخت و ساز بدن دام و عملکرد مناسب شکمبه، دستگاه گوارشی، توانایی هضم و جذب مواد تغذیه ای و توانایی دفع مواد زاید دارد. وجود آب سالم و کافی برای رشد دام های تازه متولد شده بسیار حائز اهمیت است. آب های ناسالم می تواند منجر به بیماری و کاهش رشد گوساله های شیری شود. نیاز گوساله های شیری به مصرف آب کافی و سالم با توجه به نوع تغذیه دام، میزان نمک مصرفی، خوراک خشک، محیط و دمای آغل متفاوت می باشد.

تغذیه با خوراک های مایع

بعد از اینکه گوساله ها به مدت 3 روز آغوز دریافت کرد، برنامه های غذایی متعددی جهت مصرف خوراکهای مایع در دسترس است.

آغوز ترش شده، غذای مطلوبی برای پرورش گوساله های جوان است. اگر گوساله های نر 3 تا 5 روز بعد از زایمان به فروش برسند، آغوز ترش شده به مقداری کافی برای گوساله های ماده از هنگام تولد تا موقع از شیر گرفتن آنها در دسترس است. جیره گوساله ها باید بتدریج از آغوز ترش شده به شیر کامل یا جایگزین شیر تغییر یابد. شیر کامل غذایی با قابلیت هضم بالا برای گوساله هاست. گوساله ها باید به اندازه 8 تا 10 درصد وزن بدنشان شیر دریافت نمایند. گوساله ای که در 8 هفتگی از شیر گرفته می شود، علاوه بر آغوز اولیه مقدار 250 کیلوگرم شیر استفاده می کند. در صورت استفاده از شیرهایی که مواد جامد زیاد دارند، مثل شیر نژادهای جرسی و گرنزی، برای جلوگیری از مشکلات تغذیه ای می توان شیر را به نسبت 3/5 به 1 با آب رقیق کرد. مصرف بیش از حد شیر، موجب کاهش مصرف غذای خشک و بروز ناراحتی های گوارشی می شود. شیر حیوانی که به ورم پستان مبتلاست یا شیری که آنتی بیوتیک دارد را می توان به مصرف گوساله ها رساند. شیر غیرطبیعی یا اولین شیر بعد از معالجه ورم پستان را که مواد دارویی زیادی در آن باقی مانده است نباید به مصرف گوساله ها رساند. به گوساله هایی که شیر گاو مبتلا به ورم پستان را داده اند، نباید اجازه داده شود که خود یا تلیسه دیگر را لیس بزنند یا بمکند، زیرا ممکن است میکروارگانیسم های مسبب ورم پستان، از طریق سر پستانک های نابالغ به پستان رشد نکرده وارد شود. گوساله هایی که شیر حاوی آنتی بیوتیک می خورند، تا زمانی که اثر آنتی بیوتیک در بدن آنها باقی است نباید برای کشتار به فروش برسند.

شروع کننده گوساله

گوساله ها باید از 4 تا 6 روزگی به استفاده از شروع کننده یا پیش شروع کننده ترغیب شوند. در مخلوط های شروع کننده باید از عناصر غذایی مرغوب و خوش خوراک استفاده شود.

در صورتی که علوفه در 8 هفته اول مصرف نشود، میزان فیبر خام جیره شروع کننده را می توان تا 10 درصد افزایش داد. گوساله را می توان هنگامی که روزانه 0/45 تا 0/91 کیلوگرم شروع کننده مصرف می کند از شیر گرفت. مصرف شروع کننده باید به 1/8 کیلوگرم تا 2/3 کیلوگرم در روز محدود شود. گوساله ها در 8 هفته اول بعد از تولد، قادر نیستند که مقدار زیادی علف خشک و علوفه مصرف نمایند. گوساله معمولاً در سن یک تا دو هفتگی شروع به مصرف علف خشک می نماید و از همین زمان به بعد است که می توان علوفه را در اختیار آنها گذاشت. علف خشک نسبتاً مرغوب و خشک خوراک ترجیح داده می شود. سیلوی علوفه کم آب ( هیلاژ ) را می توان در صورتی که خوش خوراک ، تازه و عاری از کپک نگاه داشته شود به مصرف گوساله ها رسانید. گوساله باید به مصرف علوفه ترغیب شود، زیرا از 4 ماهگی به بعد علوفه جزء اصلی جیره خواهد شد. چنانچه گوساله علوفه را به جای شروع کننده مصرف می کند، به منظور ترغیب مصرف شروع کننده ، باید مقدار علوفه را کاهش داد. سیلوی ذرت و مرتع را قبل از 4 تا 6 ماهگی نباید به مصرف گوساله ها رسانید.