1- موقعیت (جا):
شترمرغ ها دونده های بسیار سریعی هستند.انها علاقه ی شدیدی به دویدن دارن از این رو شما باید منطقه ی وسیعی و با مساحت بالایی را برای زندگی و تولید مثل انها فراهم کنید ودورتا دور زمین را با قفس(قفس حفاظ)محافظت کنید تا از فرار کردن و خارج شدن انها از پرورشگاه جلوگیری کنید.
گروه بندی معمول شتر مرغ ها به صورت دسته های سه تایی یعنی یک نر و دو ماده است اما شما ممکن است نگهداری جفتی(یک نر ویک ماده)یا دسته های چهار تایی(یک نر وسه ماده)یا نگهداری دسته جمعی را در نظر بگیرید ما نگداری جفتی یا سه تایی را توصیه می کنیم چون کنترل عملکرد فردی هر پرنده امکان پذیر است. فضای مورد نیاز برای پرورش دسته سه تایی 30متر در 50متر ودر مجموع 1500متر مربع است .
جوجه ها طی چهار هفته اول زندگی به فضای کمی نیاز دارند فضای 2 متر در 10متر برای 20 جوجه کافی است لیکن جوجه ها سرعت رشد چشمگیری دارند باسرعت رشد جوجه ها نیاز به فضای پرورشی به سرعت افزایش می یابد.بسته به شرایط آب وهوایی جوجه ها هنگام شب به سالن احتیاج دارند. در صورت وجود منبع گرمایی همه جوجه ها باید به این منبع گرمایی دسترسی داشته باشند. بر اساس احتیاجات بدنشان جوجه ها باید دور از حرارت بنشینند. وقتی جوجه ها مستقیما از هچر به زیر سایه بان در طول روز منتقل می شوند در دو هفته اول به یک لامپ حرارتی در طول شب احتیاج دارند. سایه ابن حتی به شکل سایه درخت عامل مهمی برای شتر مرغ ها درهر سنی است. در مواقعی که در نظر دارید تجهیزات جوجه کشی را خودتان داشته باشید باید ابعاد اتاق مورد نیاز را در نظر داشته باشید که بستگی به انکوباتور و هچر خریداری شده دارد. یه یک اتاق برای انکوباتور یک اتاق برای هچر, محلی برای تمیز کردن تخم ها و محلی اختیاری برای ذخیره تخم ها قبل از قرار دادن در انکوباتور نیاز دارید.
2- مسائل اقتصادی:
برای راه انداری نیاز به سرمایه دارید. همچنین احتمالا ایده هایی در زمینه اینکه چه مقدار توانایی مالی برای این کار دارید, خواهید داشت. توصیه این است که دایره فعالیت را نصف کنید واز کسی وام نگیرید.تنها وقتی فروش محصولاتتان را آغاز می کنید درک روشنی خواهید داشت که فعالیتتان سود آور بوده یا خیر. اغلب اوقات مزرعه داران جدید بدون برنامه مقدار زیادی پول برای فراهم کردن شیک ترین تجهیزات صرف می کنند. مزرعه هایی شبیه به هتل کوچک وکاملا غیر قابل کاربرد مشاهده شده اند که وقتی به مراحل مهمی می رسند که عملا باید محصولاتشان را بازاریابی کنند بودجه شان به پایان رسیده است چون تولید به اندازه مورد انتظار نبوده است. توصیه این است که کار را ساده آغاز کنید. از قفس هایی که دارید, ساختمان هایی که قبلا احداث شده اند استفاده کنید. آنچه ضروری است سرمایه گذاری در تهیه انکوباتور مناسب می باشد. یک انکوباتور خوب نتایج خوبی به همراه خواهد داشت که انکوباتور بد ندارد.
3- شکل شروع و روش های پرورش:
- چرخه کامل
حالتی که یک مزرعه تمام تجهیزات و امکانات یک واحد کامل را داشته باشد که این موارد شامل جایگاه نگهداری پرنده های مولد، جایگاه نگهداری پرنده های پرواری، تجهیزات انکوباسیون و جوجه کشی می باشند در چنین شرایطی تعدادی پرنده به عنوان مولد در مزرعه نگهداری می شود که هدف از آن تولید تخم توسط پرنده های مولد می باشد که پس از انتقال به دستگاه جوجه کشی و تبدیل به جوجه جایگاه مخصوص را نیازمند می باشد. از طرف دیگر تعدادی پرنده پرواری در مزرعه نگهداری می شود که تا سن مشخصی بسته به شرایط پرنده برای کشتار فرستاده میشود البته یک مزرعه می تواند با داشتن یک کشتارگاه کوچک ( با رعایت استانداردها ) این امکان را فراهم کند که کشتار را هم نیز خود انجام دهد. لازم به توضیح می باشد داشتن چنین مزرعه ای مساحت زیادی را در بر می گیرد زیرا باید بین تمام قسمت های یاد شده استاندارد فاصله رعایت شود و نکات بهداشتی را در نظر گرفت که علاوه بر سرمایه گذاری زیادتری نسبت به بقیه روش ها، مدیریت واحدی را نیازمنداست.
- پرورش مولد
برخی از مزرعه داران پرنده مولد پرورش داده و با فروش پرنده یکروزه یا تخم نطفه دار نیاز مزارع دیگر را تأمین می کنند که در این مزارع همان طورکه توضیح داده شد باید ابعاد زمین این اجازه را به شما بدهد که بتوانید قسمت های مختلف از جمله محل نگهداری مولدها، ساختمان جوجه کشی و … را داشته باشد.
- پرواربندی
با توجه به اینکه جوجه ها در سن خاصی خریداری شده و تا زمان کشتار نگهداری می شوند و فضای کمتری نیازمند است که با توجه به تقاضای بازار نسبت به فرآورده های شتر مرغ و قیمت تمام شده آن، قیمت تعیین می گردد.
- تجهیزات جوجه کشی
ممکن است فقط بخواهید تجهیزات جوجه کشی داشته باشید که دراین صورت می توان با داشتن یک سیستم جوجه کشی چنین واحدی را راه اندازی کرد که البته نسبت به روش های یاد شده دیگر فضای کمتری نیازمند است. لازم به توضیح است کار با دستگاه جوجه کشی یکی از مهمترین و حساس ترین مراحل تولید می باشد به طوری که برای انتخاب دستگاه رعایت برخی اصول تعیین کننده سود نهایی می باشد که در زیر به برخی ازآنها اشاره می شود:
- ظرفیت دستگاه که با توجه به شرایط منطقه ای تعیین می شود.
- مشخصات سیستم با توجه به چگونگی چرخش تخم ها .
- سیستم اعلام خطر در صورت قطعی برق.
- چگونگی تهویه هوا
- چگونگی تعیین رطوبت نسبی و حرارت در جاهای مختلف و حساسیت آن.
در پایان لازم می دانیم این نکته را متذکرشویم که برای هزینه های خریداری شده دستگاه جوجه کشی هرگونه صرفه جویی غیرمنطقی عواقب بدی را به دنبال دارد و جایز نمی باشد که دراین مورد خواسته باشیم کاهش هزینه داشته باشیم.
این مطلب را از دست ندهید: مراحل پرورش بوقلمون
4- انواع سیستم مدیریت پرورشی:
سیستم های مدیریتی پرورش به 3 دسته تقسیم بندی میشوند.
- سیستم متمرکز( بسته )
دراین سیستم پرنده ها در یک فضای محدود نگهداری می شوند و تغذیه آنها به صورت غذای آماده می باشد که انواع اقسام مواد معدنی و ویتامین ها در اختیار آنها قرارمی گیرد.
جوجه کشی دراین سیستم به صورت مصنوعی و به وسیله دستگاه جوجه کشی انجام می پذیرد که در این شرایط کارگر مزرعه تخم ها را ازمکان های تعیین شده برای تخمگذاری جمع آوری کرده و سپس آنها را با توجه به ظرفیت دستگاه در مدت زمان معین انتقال می دهند. با توجه به نوع سیستم پرورشی رعایت موارد بهداشتی از اهمیت زیادی برخوردارمی باشند.
- سیستم باز
دراین روش پرندگان درمناطق وسیعی در فضای باز آزاد هستند و تغذیه آنها به صورت طبیعی انجام می گیرد که در چنین شرایطی به فضای وسیعی با پوشش گیاهی مناسب نیازمند هستیم که این وضعیت در تمام کشورها میسر نمی باشد.
انتخاب نوع سیستم بستگی به شرایط اقلیمی و فضای قابل دسترسی وامکانات محلی می باشد تا جایی که برای استفاده ی بهینه ازکلیه امکانات موجود ممکن می باشد هر سه سیستم را با هم تلفیق کرد.
- سیستم نیمه متمرکز
که تلفیقی از 2 روش فوق ( بسته و باز) می باشد.
5- خرید تخم نطفه دار:
با خریدن تخم نطفه دار میتوان سریعتر به سود رسید واین روش برای افراد کم سرمایه مناسب تر است.
- خرید جوجه شترمرغ
خرید جوجه شترمرغ با دو شیوه صورت میگیرد:
- خرید جوجه یک روزه شترمرغ
این روش به مجموعه هایی توصیه میشود که افراد با تجربه واطلاعات کاملی دارند، بخصوص وجود یک همکار دامپزشک وارد به بیماری های جوجه شترمرغ کمک بزرگی به این مجموعه خواهدکرد. با توجه به ضعیف بودن جوجه ها احتیاج بسیار زیادی به نگهداری دقیق و آگاهانه دارند. ممگن است با یک سهل انگاری قسمت اعظم سرمابه از بین برود.
- خرید جوجه سه ماهه شترمرغ
در این روش با توجه به رشد جوجه ها و مقاوم شدن آنها نگهداری کمی راحت شده است اما نیاز به دقت دارد تا به بهترین شکل جوجه های شترمرغ رشد کنند، باید برنامه مناسب و دقیقی برای جوجه ها داشته و بدانیم با چه برنامه ای رشد میدهید تا بهترین نتایج بدست آید.
روش دوم یعنی خرید جوجه سه ماهه برای افراد با تجربه کم مناسب تر است. در این مقطع سنی جوجه ها مقاوم تر شده اند و نگهداری آنها نسبت به روشهای دیگر ساده تر است.
- خرید شترمرغ مولد
میتوان با خرید شترمرغ مولد یک مزرعه پرورش شترمرغ احداث نمود. ولی هم سرمایه اولیه بیشتر میخواهد هم مدیریت قوی و باتجربه ای نیاز دارد.
6- تغذیه شترمرغ
یک جیره خوب باید دارای موارد زیر باشد:
- *علوفه نظیر یونجه برای تامین فیبر با کیفیت
- *غلات نظیر ذرت برای تامیت انرژی
- *منبع پروتئینی نظیر سویای بدون پوسته
- *مواد معدنی پر مصرف وکم مصرف
- *ویتامین ها
- *سایر افزودنی ها نظیر اسید آمینه و مخمر
از یک روزگی تا سه ماهگی:
توصیه میشود که خوراک مصرفی جوجه ها درابتدا به شکل خرد شده باشد و اگرازروش پرورش روی کف سالن استفاده میشود،طی هفته اول خوراک روی روزنامه یا کارتنهای تخم مرغ ریخته شده وپسازآن میتوان دانخوریها را وارد سالن کرد.برای جلوگیری از اشکالات پا و اختلالات اسکلتی باید رشد اولیه شترمرغها کنترل شود .محدودکردن مقدارانرژی خوراکبین9و10مگاژول انرژیم تابولیسمی درکیلوگرم معمولاًبرای کنترل رشدکافی است.باوجود یکه شترمرغها توانایی هضم الیاف بیشتری نسبت به سایر پرندگان اهلی دارند ( به دلیل تخمیر در روده بزرگ ) ولی تنها پس از رسیدن به سن معینی توانایی انجام این کار را بدست می آورند. لذا بهتر است طی چند هفته اول زندگی جوجه ها جیره هایی با بیش از 5%الیاف خام به آنها داده نشود. ضمناً توانایی جوجه ها برای هضم چربی در اوایل زندگی کاملاً پایین است. از اینرو نباید بیش از 5%چربی به آنها داده شود.
از ۳ماهگی تا یک سالگی :
احتیاجات تغذیه ای پرندگان با افزایش سن آنها تغییر می کند. لذا انرژی و الیاف خام افزایش و مقدار پروتئین خوراک کاهش می یابد. باید الیاف جیره را در چهار تا پنج ماهگی به حدود ۱۱-۱۰درصد افزایش داد. ضریب انرژی زایی خوراک باید به حدود ۵/۱۰–۱۰مگا ژول انرژی متابولیسمی برکیلوگرم افزایش یابد .مقدارپروتئین خام نیز باید به تدریج به حدود ۲۰-۱۸درصدکاهش یابد. تعادل بین غلظت های کلسیم وفسفرقابل دسترس باید به نسبت ۱:۲–۸/۱ حفظ شود. همچنین خوراک دادن باید به صورت آزاد انجام شود.
7- بهداشت و درمان:
در واقع شترمرغ ها دارای سیستم ایمنی و دفاعی بسیار قوی هستند واحتمال کمی دارد که دچار بیماری شود در صورت در دسترس نبودن دامپزشک جهت انجام مراقبت های بهداشتی و درمانی به سلامت آنها خللی ورد نمیشود و شما می توانید اطمینان داشته باشید که هزینه ای که جهت درمان آنها لازم است را جزو درآمد های خود به شمار آورید .
8- بازار یابی
بازار یابی پوست شترمرغ:
پوست ها باید در درجه حرارت 4تا 10 درجه سانتی گراد نگهداری شده وهیچ گاه منجمد نشوند. تقاضای بازار برای پوست پاهای بزرگ از قسمت زانو تا نوک پا است. اکثر تعاونی ها با دباغی پوست وفروش آن درآمد بیشتری کسب می کنند.
بازاریابی پر شترمرغ:
پتانسیل پنهانی برای بازاریابی پر شترمرغ وجود دارد. همچنان که راز های تمیز کردن ورنگ آمیزی پرهای شترمرغ آشکار نشده است. از پرهای شترمرغ می توان برای انواع مختلف تزئین نظیر تزئینات گیاهی, طراحی داخلی, لباس های محلی وکلاه استفاده کرد یا آن را به محصولاتی نظیر بوآ وجاروی پر تبدیل کرد. پر شترمرغ خاصیت آنتی استاتیک دارد که آن را برای صنعت نقاشی اتومبیل ایده آل می سازد آما کمتر کسی به چنین بازاری راه پیدا می کند. همچنین انواع مختلفی از پر وجود دارد. بهترین نوع, پرهای سفید طویل نر است اما برای سایر پرها نظیر پر دم تقاضا وجود دارد. شاید این منبع درآمدی نباشد که در براورد فروش اولیه روی آن حساب باز کنید , باید محلی برای فروش پر در نظر داشته باشید.
بازار یابی پوست تخم شترمرغ:
در روز 14 تخم ها را از نظر باروری امتحان کنید تخم های غیر بارورحذف می شوند می توان محتویات این تخم ها را با ایجاد یک سوراخ کوچک در انتهایشان خالی کرد وداخل آن را ضد عفونی کرد. این پوسته های خالی تمیز وسفید رنگ نیز دارای ارزش هستند. جالب است که بسیاری از مردم آن ها را صرفا به عنوان وسیله تزیئنی در خانه نگهداری می کنند. برخی از افراد آن ها را رنگ آمیزی کرده وبه عنوان یاد بودهای مزرعه به فروش می رسانند. همچنین برخی از مردم از کنده کاری بر روی تخم ها وسایلی نظیر لوازم زینتی, لامپ یا ظرف های ساده می سازند. همچنین بهتر است در ابتدا بر روی این منبع از درآمد حساب نکنید اما باید بدانید که فراورده قابل فروش دارید.